Czy śmierć leasingobiorcy pozwala spadkobiercom na kontynuowanie leasingu? Jak rozliczyć umowę? Jakie opcje mają spadkobiercy?
Śmierć bliskiej osoby jest bolesna. Sytuację komplikuje konieczność zajęcia się sprawami związanymi z prowadzoną wcześniej firmą. Trwająca umowa leasingu jest jedną z takich spraw. Co się dzieje z umową leasingu po śmierci leasingobiorcy?
.
Śmierć leasingobiorcy, wygaszenie umowy i zwrot przedmiotu leasingu
Ogólne warunki umowy leasingu (OWUL) większości dużych firm leasingowych mówią o wygaszeniu umowy z dniem śmierci leasingobiorcy.
Wtedy spadkobiercy zwracają przedmiot leasingu do leasingodawcy (na własny koszt i zazwyczaj na plac ze sprzętem poleasingowym). Ten wystawia przedmiot na aukcję. Za uzyskane środki rozlicza umowę a nadwyżkę przekazuje spadkobiercom.
Jeśli kwota ze sprzedaży jest mniejsza, niż kwota pozostała do spłaty – zwróci się z roszczeniem do spadkobierców.
Gdy śmierć nastąpiła w wyniki wypadku i przedmiot leasingu miał szkodę całkowitą, leasingodawca pokryje swoje roszczenia z ubezpieczenia, a nadwyżkę przekaże spadkobiercom.
.
Kontynuacja umowy przez spadkobierców po śmierci leasingobiorcy
Aby kontynuować umowę leasingu spadkobierca musi zarejestrować działalność i zgłosić chęć kontynuacji. Może to być dowolny ze spadkobierców, choć najczęściej jest to mąż/żona. Spadkobierca musi udokumentować swoje prawa do spadku oraz fakt kontynuacji działalności.
Kontynuacja wymaga podpisania aneksu do umowy (i uiszczenia stosownej opłaty za aneks, najczęściej kilkaset złotych). Umowa jest kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Niektórzy leasingodawcy narzucają czas, w którym można aneksować umowę.
Przykładowo Mleasing daje 60 dni na zawarcie aneksu licząc od daty śmierci dotychczasowego leasingobiorcy.
.
Wykup przez spadkobierców
Jeśli spadkobiercy nie chcą kontynuować umowy (bo np. nie zamierzają przejąć działalności po zmarłej osobie) ale mogą wykupić przedmiot leasingu po cenie rynkowej. To rozwiązanie może być nieopłacalne.
Przykładowo jeśli do spłaty leasingu BMW pozostało 50 000 zł, a wartość rynkowa pojazdu wynosi 100 000 zł to sprzedaż nastąpi za 100 000 zł.
Wyjściem z tej sytuacji jest aneksowanie umowy na spadkobiercę i dopiero później zakończenie leasingu przed czasem. Wtedy poniesiesz tylko koszty aneksu i koszty przedwczesnego zakończenia umowy leasingu.
Jeśli umowa leasingu operacyjnego nie trwa jeszcze co najmniej 40% zwykłego czasu amortyzacji przedmiotu, a więc:
- 2 lata dla samochodów osobowych (w tym samochodów premium), dotawczych i ciężarowych, maszyn budowlanych
- 3 lata dla ciągników siodłowych, naczep, samochodów specjalnych oraz większości maszyn przemysłowych
- 4 lata dla chłodnictwa, niektórych maszyn np. do obróbki metalu, do obróbki kamienia lub maszyn spożywczych
to wykup nastąpi albo po wartości rynkowej, albo po wartości pozostałęj do spłaty, w zależności która z nich jest wyższa.
Gdy umowa trwa powyżej 40% zwykłego czasu amortyzacji – wykupujesz po wartości pozostałej do spłaty.
.
Śmierć leasingobiorcy a forma prawna prowadzonej działalności
Powyższe informacje mają zastosowanie gdy zmarł właściciel działalności jednoosobowej, bądź wspólnik spółki cywilnej składającej się tylko z dwóch wspólników. Wtedy bowiem wraz ze śmiercią właściciela/wspólnika umiera również firma.
W pozostałych formach prowadzonej działalności (w tym w ramach spółki cywilnej mającej min. 3 wspólników) śmierć wspólnika nie skutkuje zakończeniem działalności firmy. Zatem umowa leasingu jest kontynuowana na dotychczasowych zasadach.
Szczegółowych informacji o sposobie postępowania po śmierci leasingobiorcy udzieli Ci firma leasingowa, w której spłacasz leasing.
.
Kolejne leasingi po przejęciu firmy przez spadkobiercę
Spadkobierca początkowo może mieć trudność z uzyskaniem leasingu, gdy zdecyduje się przejąć i kontynuować działalność po zmarłej osobie (nie dotyczy samochodów). Jeśli okaże dokumenty potwierdzające kontynuację, a firma działa w oparciu o kontrakty i będą one dalej w mocy – szanse rosną.
Jedna z naszych klientek przejęła firmę po zmarłym mężu. Mimo, że pracownicy zostali w firmie i działalność opierała się na stałych umowach, to w rok po śmierci firma zanotowała blisko 50% spadek sprzedaży.
Sprzedaż bowiem opierała się na wiarygodności właściciela, a kontrahenci nie byli przekonani, czy firma w terminie wykona zlecenia bez jego osoby. Potrzeba było 2 lat, aby sprzedaż wróciła do wcześniejszej skali. I dopiero wtedy można było pomyśleć o leasingu maszyn na większe kwoty.
.
Zarząd sukcesyjny a uzyskanie leasingu
Jeśli firma ma zarządcę sukcesyjnego to możliwość uzyskania leasingu zależy od dalszych planów co do jej prowadzenia.
Zarządca to osoba, która przejmuje obowiązki właściciela firmy po jego śmierci, a przed zakończeniem postępowania spadkowego. Standardowo zarząd może trwać do 2 lat.
Firma otrzyma leasing, gdy zarządca:
- ma zamiar otworzyć własną JDG i kontynuować działalność, a potem zrobić cesję na swoją firmę,
- poinformuje o chęci przekształcenia firmy w spółkę i kontynuowania działalności.
Jeżeli po wygasnięciu zarządu sukcesyjnego działalność zostanie zamknięta – leasingodawca nie zechce udzielić leasingu.
Ogólnie prowadząc JDG warto ustanowić zarządcę sukcesyjnego, bez względu na wiek właściciela. W razie śmierci jest to duże ułatwienie dla spadkobierców, pozwalające funkcjonować firmie bez przestojów. Zarządcę można ustanowić przez internet w CEIDG, jest to bezpłatne.
Według danych Ministerstwa Rozwoju i Transportu na 25.11.2022 w CEIDG zarejestrowano tylko 40,5 tys. zarządców sukcesyjnych (z tego 3,4 tys. prowadzi firmy). Czyli niewiele ponad 1% firm jednoosobowych ustanowiło zarządcę.
Spadkobiercy mogą również ustanowić zarządcę po śmierci właściciela firmy, notarialnie. Jednakże do tego czasu firma nie fukcjonuje.
.
Oferta leasingu Leason
.
Wpisy powiązane tematycznie:
Leasing w działalności jednoosobowej
7 maja 2019
